Evropska komisija odlučila je juče da je digitalni zeleni sertifikat Srbije podudaran sa digitalnim kovid sertifikatom Evropske unije a od danas su dostupni na sajtu eUprave ove zemlje. Građani BiH još uvijek na čekanju.
Tokom sedmice biće omogućena i mobilna aplikacija što znači da će građani Srbije moći preuzeti digitalni sertifikat preko mobilnog telefona, a od sljedećeg ponedeljka, na šalterima Pošte će biti moguće podići sertifikat kompatabilan sa EU
Pojednostavljeno rečeno, sa tim sertifikatima moći će građani Srbije će moći da ulaze u ugostiteljske objekte, bioskope, restorane i prodavnice širom Evrope, dok će stari digitalni sertifikati ostati u upotrebi u Srbiji i izdavaće se i dalje.
Međutim, ova odluka EK ne znači automatski da će srpski državljani koji posjeduju sertifikat moći da uđu u sve zemlje, jer to ne mijenja stav pojedinačnih članica EU o tome koje vakcine priznaju, a koje ne.
Većina članica EU i dalje ne priznaje ruske i kineske vakcine protiv korona virusa, koje su mnogi u Srbiji primili, pošto Evropska agencija za lijekove još nije odobrila njihovu upotrebu.
Suština je da digitalni kovid sertifikat nije putni dokument i da državljani Srbije koji ga posjeduju, ne ostvaruju automatski pravo ulaska u EU, navela je EU info mreža.
Nosioci sertifikata Republike Srbije i dalje moraju da provjere da li ispunjavaju konkretne uslove propisane od države članice EU u koju žele da udju.
Svaki kovid sertifikat, uz informaciju o primljenim vakcinama, sadrži i podatke o preležanoj bolesti kovid-19 i o PCR ili antigenskom testu.
I dok je Srbija napravila veliki korak naprijed kada je riječ o digitalnim sertifikatima, u Bosni i Hercegovini taj proces još uvijek traje i pitanje je da li ćemo u ovoj godini imati relevantan digitalan seritifkat koji će priznavati Evropska unija.
I Ministarstvo civilnih poslova BiH i Ministarstvo zdravlja Republike Srpske za BUKU tvrde da je posao pokrenut, ali čini se da ćemo na konkretan rezultat još čekati.
Iz Ministarstva civilnih poslova BiH istakli su ranije da svi nivoi vlasti u području zdravstva, na cijelom teritoriju BiH, već izdaju određene vrste dokumenata – potvrde s ciljem dokazivanja COVID-19 statusa osobe bh. građanina koja putuje, sa integrisanim QR kodom koji prati tehničke standarde Evropske unije.
Iz ovog Ministarstva su nam kazali da Republika Srpska i Brčko Distrikt BiH već imaju za svoja područja uspostavljenu kako evidenciju građana u pogledu njihovog COVID statusa, te mogućnost izdavanja potvrda sa integrisanim digitalnim sertifikatom za međunarodnu prepoznatljivost (QR kod).
“Za sada to još nije učinjeno za područje Federacije BiH, te imamo parcijalna tehnička rješenja implementirana na razini nekih kantona. Uspostavljanje jedinstvenog sustava izdavanja COVID potvrda i u Federaciji BiH u mnogome bi olakšalo i krajnju integraciju postojećih baza i priključenje sistemu EU zelene COVID potvrde” rečeno je za BUKU u ovom Ministarstvu krajem oktobra.
Oni su tad podsjetili da nadležnosti iz oblasti zdravstva, imunizacije, cijepljenja, vođenje evidencije cijepljenih te samim time izdavanje potvrda je u nadležnosti Federacije BiH odnosno Kantona/Županija,Republike Srpske i Brčko distrikta.
“S ciljem rješavanja očiglednog problema s izdavanjem Covid potvrda, Ministarstvo civilnih poslova je još u mjesecu svibnju 2021 godine započelo konsultacije svih razina vlasti u području zdravstva, uz učešće Agencije za identifikaciona dokumenta, evidenciju i razmjenu podataka BiH(IDDEEA) kako bi se uspostavio pravni okvir za sustav digitalne potvrde u BiH radi olakšavanja slobodnog kretanja građana tijekom pandemije bolesti COVID-19 uzrokovane virusom SARS-CoV-2 i učinkovitog doprinosa postupnom ukidanju ograničenja uz istodobno ostvarivanje zaštite javnog zdravlja” napomenuli su u Ministarstvu.
Na drugu stranu, iz Ministarstva zdravlja is ocijalne zaštite za BUKu tvrde da, što se tiče zdravstvenih podataka i uopšte prikupljanja, obrade i korišćenja zdravstvenih podataka, oni u apsolutnoj nadležnosti Republike Srpske, u skladu sa Ustavom Bosne i Hercegovine i Ustavom Republike Srpske.
Isto tako, prema stavu Ministarstva zdravlja, IDDEA nema nema nikakvu nadležnost u bilo kojem obliku da učestvuju u procesu prikupljanja, obrade i razmjene zdravstvenih podataka, a pogotovo ne za izdavanje zdravstvenih potvrda.
“Kada govorimo uopšteno o ideji da se u ispunjavanje uslova za izdavanje ditigalne potvrde o vakcinaciji, prebolovanoj bolesti i rezultatima testiranja uključi Agencija za identifikacione dokumente, evidenciju i razmjenu podataka BiH, napominjemo da je ta agencija zadužena za izradu ličnih karti i pasoša, i da nema nikakvu nadležnost u bilo kojem obliku da učestvuju u procesu prikupljanja, obrade i razmjene zdravstvenih podataka, a pogotovo ne za izdavanje zdravstvenih potvrda. Za poslove izdavanja dititalnih sertifikata za potpisivanje potvrda o vakcinaciji, prebolovanoj bolesti i rezultatima testiranja, postoji sertifikaciono tijelo Ministarstva za naučno-tehnološki razvoj, informaciono društvo i visoko obrazovanje Republike Srpske koje je zakonski nadležno za izdavanje digitalnih sertifakata za organizacije javne uprave u Republici Srpskoj” stoji u odgovoru Ministarstva zdravlja Republike Srpske za BUKU.
Od objave Evropske komisije o stupanju na snagu regulative o uspostavljanju digitalnih kovid sertifikata ističu u Ministarsvu, urađeno je dosta kada je u pitanju ispunjavanje zahtjeva koje je Evropska komisija stavila pred države koje nisu članice Evropske unije (treće zemlje) kako bi potvrde o vakcinaciji, prebolovanoj bolesti i rezultatima testiranja bile prepoznate i prihvaćene u evropskom sistemu digitalnih kovid sertifikata
“Evropska unija od trećih zemalja ne traži „jedinstvenu potvrdu“ koju izdaje jedna organizacija, već je dala preporuke za unificiranu potvrdu, koja u svim državama ima iste podatke i digitalne elemente. Samu potvrdu izdaju nadležne zdravstvene institucije, a koje moraju da ispunjavaju određene tehničke zahtjeve da bi bili priznati u državama Evropske unije” ističu u Ministarstvu zdravlja RS
Takođe, Institut za javno zdravstvo Republike Srpske je formirao nove, tzv. kovid evidencije koje sadrže podatke potrebne za digitalne potvrde, na osnovu rješenja koje izdaje Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske, kojim je propisano da ministar zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske može po potrebi odlučiti da se vode i druge evidencije iz oblasti zdravstvene zaštite, naročito ako to nalažu obaveze preuzete međunarodnim konvencijama ili sporazumima.
“Podsjećamo da Institut za javno zdravstvo Republike Srpske već izdaje potvrde o vakcinaciji protiv COVID-19 koje ispunjavaju većinu zahtjeva, a prilagođavanje ostalim tehničkim zahtjevima Evropske komisije i njenih tijela je u toku. U međuvremenu, obavljeno je nekoliko konsultacija sa Evropskom komisijom i predložena su rješenja” stoji u odgovoru Ministarstva našem portalu.
Stav Ministarstva zdravlja i socijalne zaštite RS je takav da je potrebno pripremiti sporazum kojim će se definisati uloge i poslovi nadležnih institucija u ispunjavanju zahtjeva Evropske unije.
“Sporazum bi podrazumijevao način upravljanja jedinstvenom pristupnom tačkom, što je tehničko pitanje, a ne institucionalno, kao i formiranje unificiranog jedinstvenog broja sertifikata po šemi za identifikator digitalnog kovid sertifikata koju je zadala Evropska unija. Imajući u vidu da je Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske predložilo rješenja i preduzelo aktivnosti iz svoje nadležnosti, očekujemo da se ovo pitanje riješi u najboljem interesu građana. Smatramo da zaštita zdravstvenih podataka, koji su u skladu sa Ustavom Republike Srpske za to nije ograničavajući faktor” naglašavaju oni.
Kada je u pitanju interes građana naše zemlje, za sada u Ministarstvu civilnih poslova BiH nemaju informacije, odnosno nije im službeno prijavljeno da građani BiH, odnosno druga pravna lica imaju većih problema prilikom prelaska državne granice BiH sa postojećim dokumentima – potvrdama u vezi njihovog COVID-19 statusa.
“U tijeku je pribavljanje specimena svih potvrda koje se izdaju u BiH, a koji će biti dostavljeni zemljama EU i ostalim koji su to od nas tražili. Da bi se sa državne razine moglo upravljati sa izdavanjem odnosno verifikacijom COVID potvrda, potrebna je suglasnost oba entiteta i Brčko distrikta na čemu Ministarstvo civilnih poslova radi još od 5.mjeseca 2021.godine” dodaju oni.
Podsjetimo da smo o uvođenju digitalnog certifikata / sertifikata za građane BiH pisali još u avgustu ove godine i da nam je tada rečeno u Ministarstvu civilnih poslova BiH rečeno da bi se nakon utvrđenja pravnog okvira, za sistem za izdavanje COVID pasoša/Zelenog certifikata bh. građanima, isti mogao implementirati na teritoriji cijele države najkasnije u roku od 60 dana. 60 dana prođe, a zelene potvrde još uvijek nema.
Izvor: buka
