Srbiju potresa velika afera koja je uzdrmala političku scenu na čelu s predsjednikom Aleksandrom Vučićem. Nedavno je na internetu procurio popis od 14.310 profila povezanih s vladajućom Srpskom naprednom strankom (SNS) na društvenim mrežama Facebooku, Instagramu, Twitteru i TikToku.
Na ovim profilima, botovi povezani s vladajućom strankom šalju poruke i komentare koji glorificiraju predsjednika Aleksandra Vučića i njegovu politiku.
S druge strane, napadaju i vrijeđaju one koji ne dijele ista mišljenja, posebno srbijansku opoziciju i demonstrante koji već nekoliko sedmica izlaze na ulice i traže odlazak Vučića s političke scene.
Na spornom popisu nalaze se konkretna imena botova, a identificirano je njih 3162 koji “profesionalno” obavljaju ovaj posao paralelno sa svojim stalnim zaposlenjem ili funkcijom u društvu. Mnogi od njih su zaposlenici gradskih uprava, ministarstava i drugih državnih ili lokalnih institucija, direktori škola, profesori na fakultetima i drugi ljudi čije se finansiranje temelji na državnom budžetu.
Prema izvještajima srbijanskih medija, neki od njih dobivaju honorare za ovu uslugu kako bi lakše prevladali inflaciju i tešku socijalnu situaciju.
Botovi su podijeljeni u četiri kategorije. Prva su klasični botovi čija je zadaća pisati pozitivno i podržavajuće komentare o SNS-u i Vučićevim političkim potezima. Druga kategorija su tzv. superspecijalci, uglavnom zaposleni u državnim i javnim službama, koji reagiraju u vanrednim situacijama i mogu iskazivati ljubav prema vođi ili mržnju prema neprijateljima.
Treća kategorija su “hejteri” zaduženi za vrijeđanje, omalovažavanje, “raskrinkavanje” i ismijavanje onih koji imaju suprotna mišljenja o Vučiću i njegovoj politici. Četvrta grupa su “fanovi” zaduženi samo za pohvale i promoviranje kulta ličnosti Aleksandra Vučića.
Nakon što su ovi profili otkriveni, neki su brisani ili deaktivirani. Jedan od njih je Marko Jovanović, koji je priznao da je “bot”, baš kao i njegov imenjak, a obojica su bili “alter ego” bivšeg zastupnika SNS-a u Skupštini, Janka Langure.
Gradovi s najvećim brojem botova povezanih s SNS-om su Kruševac s 87 osoba, Šabac s 70 i Leskovac s 63 ljudi koji obavljaju ovaj zadatak. Među njima su zastupnici u Gradskoj upravi, kao i zaposlenici u gradskoj upravi i gradskim firmama.
Prije nekoliko godina, s Twittera je uklonjeno oko 8.500 naloga koji su pohvaljivali SNS i Vučića. S tih naloga je objavljeno više od 40 miliona tweetova. Valja napomenuti da je nekoliko godina ranije, današnji gradonačelnik Beograda, Aleksandar Šapić, priznao da koristi botove, ali je izrazio nezadovoljstvo jer “pohvalni profili” nisu bili dovoljno učinkoviti.
