Običan Jugosloven ustajao je u šest sati ujutro. Prao je zube domaćom pastom, koristio “Pitralon” losion, “Brion“ kozmetiku, vozio “Fiću” i čitao “Start” magazin. „Gavrilović“ paštete bile su statusni simbol, a “Leviske” privilegija odabranih.
Dan mladosti bio je mnogima omiljeni dan u godini jer su svi željeli da odaju poštu najvećem brendu bivše Jugoslavije – Titu.
– Na SFRJ nas podsećaju mnogi brendovi, ali dva najveća su Tito i sama SFRJ, koji su bili i ostali prepoznatljiv brend u inostranstvu. Dovoljno je reći da se Titov službeni rođendan od 1945. godine slavio kao Dan mladosti, kada mu je na stadionu JNA predavana štafeta koja je pre toga obišla cijelu Jugoslaviju. Ovaj datum obilježavan je i posle njegove smrti, a zbirka štafeta čuva se u Muzeju istorije Jugoslavije – objašnjava istoričar Miloš Jeremić.
Svako ko je živio u doba SFRJ sjeća se istorijskih “jasa” trikoa sa zvezdicama, „borosana“, crnih baletanki, maskota Univerzijade u Zagrebu 1987. i Zimskih olimpijskih igara 1984. u Sarajevu Zagija i Vučka.
A to je samo vrh ledenog brijega. Autohtoni proizvod bio je „Vožd“, “Pravi jugoslovenski miris”, a njemu su konkurenciju pravili „Ralon“ i „Pino silvestre“. Djeca su volila „Pekabela“ sladolede, „Bazooka“ žvake i sličice iz čokoladica „Životinjsko carstvo“ koje su se ljepkom ljepile u albume.
– Neki od najpoznatijih brendova u bivšoj Jugoslaviji bili su „brion“ kozmetika, keks „domaćica“, „kokta“, „bajadere“, „Nada Štark“ i njihov keks, kao i svi slatkiši koji su se prodavali u metalnim kutijama u kojima su se kasnije držali šećer, brašno i kafa. Poznata je bila i fabrika „Jadar“ i njihov čokoladni program. Od automobila najpopularniji je bio „fića“, a simbol za dvotočkaše bio je motor “tomos zastava” – objašnjava Uroš Radulović, organizator izložbe “Živeo život“ koja će početkom juna biti otvorena u Beogradu, a čiji je cilj da kroz istoriju svakodnevnog života vrati posetioce svim čulima u doba nekadašnje Jugoslavije.
Žene koje su radile kao tetkice, konobarice, vaspitačice, čistačice nosile su na poslu “borosane” – cipele od platna, najčešće teget i bele boje, koje su imale otvor na prstima i petama i bile popularne u vremenu u kojem je udobnost bila važnija od izgleda.
Socijalistički odgovor na „koka-kolu“ bila je popularna “kokta” sa ukusom šipka, a od sokova su se najviše pili “dona” i “jafa“ sirupi od limuna, narandže i višnje.
– Najzastupljenija firma za proizvodnju robe široke potrošnje bila je „Jugoplastika“, koja je proizvodila sve – od školskog pribora, kuhinjske plastike do odeće – priča Radulović.
