Ikona filmske umjetnosti, jedan od najvećih režisera i glumaca Charlie Chaplin, nezaboravni tužni i urnebesno smiješni skitnica Hollywooda, umro je na današnji dan 1977. godine.
Od migranta do zvijezde i nazad
U SAD je stigao iz Evrope 1910. i počeo da igra u filmskim burleskama Maka Seneta, ali se brzo osamostalio i stekao svjetsku slavu originalnim likom sentimentalnog klovna – skitnice.
Njegov humanizam, izgrađen u vrijeme teške mladosti – izražen likom dobroćudne skitnice Charlija – učinio je da svima postane jasna snaga filmskog govora i njegova moć u afirmaciji univerzalnih ljudskih vrijednosti.
Mada nikad nije propovijedao radikalizam bilo kojeg oblika, njegov filmski opus bio je dovoljan razlog da ga godinama progoni šef FBI-ja Edgar Hoover, a u vrijeme antikomunističke histerije u SAD postao je žrtva američkog republikanskog senatora Josepha McCartyja, pa je 1952. emigrirao u Švicarsku, gdje je je umro. Snimio je 75 kratkih i dugometražnih filmova, a 1972. dodijeljena mu je nagrada “Oskar” za životno djelo.
Najpoznatiji Chaplinovi fililmovi su: “Idila u polju”, “Pasji život”, “Mirna ulica”, “Hodočasnik”, “Dječak”, “Potjera za zlatom”, “Cirkus”, “Svjetlosti velegrada”, “Moderna vremena”, “Veliki diktator”, “Gospodin Verdu”, “Jedan kralj u Njujorku”, “Svjetlosti pozornice”, “Grofica iz Hong Konga”….
Obračun sa nacističkim diktatorom
Chaplinov život, kao i smrt, obilježili su neobični događaji koje je ponekad sam inicirao, a ponekad se radilo o spletu okolnosti. Jednom prilikom, Chaplin je, iz zabave, osvojio treće mjesto na izboru za osobu koja “najviše liči na Charlija Chaplina”. Rođen je četiri dana prije Adolfa Hitlera, 1889. godine. Kasnije ga je glumio u filmu “Veliki diktator”.
Tu urnebesnu crnu političku satiru, u kojoj genije filma ismijava nacističkog vođu, gledao je i sam Hitler, ali nije mogao da izdrži, pa je, prema svjedočenjima saradnika, bijesan napustio privatnu projekciju prije kraja. Zbog sumnje da je komunista, njegovi otisci uklonjeni su sa holivudske staze slavnih i kasnije su izgubljeni.
Charlie Chaplin nikada nije postao građanin SAD i protjeran je 1953. zato što je odbio američko državljanstvo. Umro je u Švicarskoj. Bio je prvi glumac koji se pojavio na naslovnoj strani magazina “Time” u julu 1925. Četiri godine nakon njegove smrti, Ljudmila Karačkina, astronomkinja iz Ukrajine, nazvala je asteroid po njemu – “3623 Čaplin”.
Kraljica Elizabeta Druga proglasila ga je vitezom. Chaplinova ćerka Jeraldina Chaplin glumila je njegovu majku u biografskom filmu “Chaplin” iz 1992. Lopovi su iskopali tijelo Charlija Chaplina i pokušali da dobiju otkup za njega, ali su uhvaćeni…
Einstein filmske umjetnosti
Kada je Chaplin upoznao naučnika Alberta Einsteina, Charlie mu je rekao: “Ljudi meni aplaudiraju jer me razumiju, a tebi jer te ne razumiju”. Američki producenti tog doba tvrdili su da je Chaplin bio inspiracija Waltu Disneyju prilikom osmišljavanja lika Mickeya Mousea. Britanski premijer Winston Churchill i Chaplin bili su veoma dobri prijatelji, prenosi Srna.
Charlie Chaplin bio je majstor smijeha i suza, ponekad i jednog i drugog u isto vrijeme. Štap i šešir njegovog čuvenog skitnice jedan su od zaštitnih znakova i simbola filmske umjetnosti.
