Najviša sudska institucija u BiH, Ustavni sud je 26. novembra 2015. godine utvrdio da je neustavan 9. januar kao “dan RS”.
U Banjaluci se danas obilježava 9. januar kao takozvani “dan RS-a” kojeg je Ustavni sud Bosne i Hercegovine dva puta proglasio neustavnim.
Prema programu obilježavanja “dana RS-a”, koji je usvojio Organizacioni odbor, svečanost počinje dodjelom odlikovanja zaslužnim institucijama i pojedincima u Palati Republike.
Nakon toga je i svečani defile na Trgu Krajine, a po njegovom završetku biće održana svečana akademija u dvorani “Borik”, a nakon toga svečani prijem u administrativnom centru Vlade.
“Dan RS” biće svečano obilježen u svim gradovima i opštinama RS. MUP RS poziva na dostojanstvenu proslavu.
Najviša sudska institucija u BiH, Ustavni sud je 26. novembra 2015. godine utvrdio da je neustavan 9. januar kao “dan RS”.
Komisija za provođenje referenduma je 25. septembra 2016. godine provela referendum o 9. januaru, iako je Ustavni sud BiH zabranio njegovo održavanje i zatim poništio rezultate izjašnjavanja građana.
Ubrzo NSRS iz Zakona o praznicima izbacila je Zakon o Danu RS-a i usvojila ga kao poseban sekularni praznik. Zahtjev za ocjenu ustavnosti tog zakona podnijeli su delegati Bošnjaka i Hrvata u Vijeću naroda RS-a.
Ustavni sud BiH je i 29. marta 2019. godine ponovo proglasio 9. januar neustavnim, odnosno poništio dio člana Zakona o Danu Republike Srpske koji glasi “na osnovu potvrđene volje građana Republike Srpske, 9. januar se utvrđuje kao Dan Republike“.
“Na temelju potvrđene volje građana Republike Srpske 9. januar se utvrđuje kao Dan Republike“, nije u skladu sa članom I/2. Ustava Bosne i Hercegovine, članom II/4. Ustava Bosne i Hercegovine u vezi sa članom 1.1. i članom 2.a) i c) Međunarodne konvencije o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije i članom 1. Protokola broj 12 uz Europsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda te članom VI/5. Ustava Bosne i Hercegovine. Osporena odredba je ukinuta i određeno je da prestaje važiti narednog dana od dana objavljivanja odluke u Službenom glasniku Bosne i Hercegovine”, stoji u odluci Ustavnog suda BiH.
NEGODOVANJA PREDSTAVNIKA BOŠNJAKA U RS
Predstavnici Bošnjaka u organima vlasti entiteta RS izražavali su i ranijih godina negodovanje zbog činjenice da je nastavljeno s obilježavanjem neustavnog i diskriminirajućeg 9. januara kao “dana RS“.
Isticali su da, po mišljenju Venecijanske komisije i odluci Ustavnog suda BiH, 9. januar kao tzv. “dan RS“ predstavlja historijsko naslijeđe samo jednog, srpskog naroda i da kao takav uspostavlja povlašteni položaj pripadnika srpskog naroda u odnosu na Bošnjake, Hrvate, ostale i građane RS.
U RS-U SLOŽNI OKO VAŽNOSTI OVOGA DANA
Zvaničnici u RS smtraju da je ovo najznačajniji dan za njih.
Predsjednica Republike Srpske Željka Cvijanović rekla je da RS nikada neće dići ruke od 9. januara i naglasila da je ovogodišnji slogan “Za sva vremena” poruka i građanima, ali i svima koji nastoje da taj datum izbrišu iz njene istorije.
Izvor: Fokus