Želja većine migranata (89,2%) je da se trajno nastani u nekoj evropskoj zemlji (najviše preferiraju Njemačku), a svega 3.3% bi ostalo u BiH.
Na Filozofskom fakutetu Univerziteta u Banjaluci u petak je predstavljeno istraživanje i knjiga pod nazivom „Migranti i mi – sociopsihološka analiza uzajamne percepcije“ autora prof. dr Srđana Dušanića, Yamena Hrekesa i mr Miloša Pralice.
Imajući u vidu brojne izazove koje je migrantska kriza proizvela kako u cijeloj Evropi, tako i u BiH, te da se u BiH ovom problemu još uvijek nije pristupilo dovoljno obuhvatno i stručno autori kažu da su sproveli istraživanje u kojem su ispitali uzajamne odnose i percepciju između migranata i domicilnog stanovništva.
Istraživanje je sprovedeno na uzorku migranata i domicilnog stanovništva preko upitnika i fokus grupa. Upitnikom je ispitano 462 pripadnika domicilnog stanovništva iz Republike Srpske (RS) i Unsko-sanskog kantona (USK). Pored njih ispitano je i 244 migranta koji su smješteni u prihvatnim centrima na području USK. U fokus grupama je učestvovalo 52 domicilnih lica i 31 migrant.
Većina ispitanika migranata u istraživanju je bila porijeklom iz sljedećih zemalja: Iran, Sirija, Irak, Avganistan i Pakistan. U prosjeku su u tranzitu oko 25 mjeseci, a većina je u BiH do 12 mjeseci. Kao najvažnije uzroke migracija, migranti navode konflikte i ratove u zemljama iz kojih dolaze (54,5%), te loše ekonomske uslove za život (28%). Želja većine migranata (89,2%) je da se trajno nastani u nekoj evropskoj zemlji (najviše preferiraju Njemačku), a svega 3.3% bi ostalo u BiH. Kada je u pitanju interakcija sopstvene i evropske kulture, većina migranata (oko 90%) preferira model integracije, tj. zadržavanje svoje, a prihvatanje i evropske kulture.
Preko 70% ispitanih migranata je kao veliki problem tokom migracija navelo: neizvjesnu budućnost, maltretiranja od policije, fizički napora tokom tranzita, odvojenost od porodice, loše uslove smještaja, glad, zdravstvene probleme. Oko 44,6% ispitanih migranata je istaklo i da su bili diskriminisani u zemljama kroz koje su putovali. Većina je potvrdila tokom tranzita izloženost verbalnom nasilju (75,3%), 40,6% fizičkom, a 10% i seksualnom nasilju. Oko 51%-66% ispitanika migranata potvrđuje prisustvo nervoze, tuge i depresivnosti.
Autori navode da je ispitivanjem utvrđeni da su migrantima najvažniji preferirani životni stilovi koji podrazumjevaju zadovoljenost osnovnih uslova za normalan život kao što su posao i sopstvena kuća, te ostvarenost nekih bazičnih prava (kao što je npr. religija).
Migranti slabo poznaju BiH, svega 10% je znalo neke osnovne podatke o državi. BiH im se sviđa kao država, pogotovo prirodni resursi.
“Većina ima rijetke kontakte sa domaćim stanovništvom. Migranti su domaće stanovništvo najčešće opisali sa sljedećim karakteristikama: dobri, ljubazni, milostivi, humani, pomažu, velikodušni, empatični, mirni i gostoljubivi. Neki su navodili i iskustva sa vrijeđanjem i diskriminacijom. Većina ispitanika migranata (oko 53%) kaže da generalno ima pozitivne stavove prema domaćem stanovništvu, dok oko 15% ispitanika kaže da nema povjerenja u domicilno stanovništvo”, ističu autori.
Kontakti domicilnih sa migrantima su uglavnom na nivou slučajnog susreta, a ne zajedničkog provođenja vremena. U fokus grupama ispitanici iz USK su rekli da im zbog migrantske krize nije baš prijatno u sopstvenom gradu, a većina ispitanika iz RS je takođe rekla da ne priželjkuje kontakt sa migrantima. Pogotovo su zatvoreni prema intimnim vezama sa migrantima. Većina ispitanika (oko 67%) smatra da migranti mogu ostati u BiH samo kratkoročno (do 6 mjeseci) a onda ih treba iseliti iz BiH.
“Domicilni ispitanici migrantima najčešće pripisuju sljedeće atribute: prljavost, agresivnost, upornost, neurednost, nekultura, snalažljivost, izdržljivost, napaćenost, siromaštvo, strah, hrabrost itd. Oko 15%-25% ispitanika ispoljava pozitivne stavove prema migrantima i dozvolili bi im da borave u našem društvu; 30%-43% ispitanika (pogotovo nemuslimanskog) ima strah da bi migranti mogli da ugroze BiH u političkom, kulturološkom i ekonomskom smislu; oko 44%-47% ispitanika smatra da migranti mogu biti povezani sa kriminalom i terorizmom”, ističe se.
Ovim istraživanjem je utvrđeno da je interakcija između migranata i domicilnog stanovništva uglavnom zasnovana na površnim i rijetkim susretima, pa je samim tim i njihova uzajamna percepcija prožeta brojnim stereotipima, pogotovo od strane domicilnog stanovništva.
“Tome svakako doprinose i pristrasna medijska izvještavanja, te razne političke konstrukcije. Rezultati su ukazali na sociopsihološku uslovljenost uzajamnih stavova migranata i domicilnog stanovništva. Veća uzajamna otvorenost između migranata i domicilnih je povezana sa intenzivnijim kontaktima sa drugom stranom, prosocijalnijim i liberalnijim karakteristikama ličnosti, boljim mentalnim zdravljem, finansijskim statusom, a i specifičnim religijskim i demografskim karakteristikama. Sa druge strane, rigidnije socijalne identifikacije, sebični motivi i kognitivna nekompleksnost pojavljuju se kao redovan korelat zatvorenosti prema drugim grupama i ksenofobičnog pristupa stvarnosti. Iskreno se nadamo da će brojni podaci o migrantima te odrednicama uzajamne interakcije, podstaći na razmišljanje i doprinijeti boljem razumjevanju migrantskog statusa i položaja”, rezultat je istraživanja.
Istraživanje i izrada knjige je sprovedena od strane istraživača sa Filozofskog fakulteta uz podršku fondacije Friedrich Ebert.
Izvor:6yka.com
