Otkrivamo neke od najvažnijih otkrića u 2016. godini i njihov značaj za dalje razumijevanje svijeta, od našeg porijekla do dubina kosmosa.
1. Otkriven džinovski morski krokodil
Naučnici su u januaru objavili da su pronašli najvećeg morskog krokodila ikada u afričkoj pustinji. Na osnovu lobanje fosila i drugih kostiju koje su otkrivene u Tunisu, istraživači su pretpostavili da je zvijer mogla da poraste i 9.14 metra u dužinu i da bude teška oko tri tone, piše National Geographic.
Nazvan Machimosaurus rex, 120 miliona godina stara životinja nam je ponudila ključne tragove mogućeg masovnog izumiranja na kraju perioda Jure, prije 145 miliona godina. Ovo otkriće ne samo da je dokaz da su neki morski reptili preživjeli, već da je istrebljenje možda bilo veća afera nego što se dosad mislilo.
2. Prvi put detektovani gravitacioni talasi
Hiljadu godina nakon što je Einstein predvidio njihovo postojanje, slabi talasi u kosmosu su početkom ove godine konačno imali svoj debi. Poznati kao gravitacioni talasi, ovi talasi su stvoreni nekim od najnasilnijih događaja u univerzumu – u ovom slučaju spajanjem dvije crne rupe uhvaćene u spiralnom plesu smrti.
U februaru ove godine naučnici su uz pomoć visokosenzitivnih detektora u SAD-u detektovali gravitacione talase koji prolaze kroz Zemlju, a nekoliko mjeseci kasnije, otkrivena je i druga runda talasa potvrđujući da signal nije bio slučajan.
Astronomi su veoma sretni zbog ovog otkrića, budući da gravitacioni talasi mogu da utiču na novi način posmatranja drugih nevidiljivih objekata u univerzumu poput direktnog mjerenja svojstva zagonetnih crnih rupa.
3. NASA-ina sonda stigla na Jupiter
Bilo je potrebno pet godina i 2.7 milijardu kilometara, ali u julu ove godine NASA-ina sonda Juno je završila svoju misiju da uđe u orbitu oko najveće planete u sunčevom sistemu.
Juno je krenuo u augustu 2011. godine i predstavlja prvi objekat koji je krenuo na Jupiter od završetka Galilejove misije 2003. godine.
Letjelica na solarni pogon je dizajnirana za proučavanje snažne magnetne strukture na terenu džinovske planete, čime bi eventualno otvorila put kao ledenom mjesecu Evropi u narednim decenijama.
4. Život na drugoj planeti?
Šansa za znakove života na nekoj drugoj planeti se povećala u augustu, kada su astronomi pronašli najbližu zvijezdu Suncu – Proksimu Kentauri, koja je udaljena 4.24 svjetlosne godine.
5. Drevni otisci stopala u Tanzaniji
Tanzanija je bila neprocjenjiv izvor informacija još od najranijih dana našeg postojanja otkrivajući kosti, alate i druga obilježja više vrsta ljudskih srodnika. U oktobru, naučnici su otkrili hiljade drevnih ljudskih otisaka stopala u naselju Engare Sero, koji su datirali između 5.000 i 19.000 godina i ukazali na rane otiske trčanja i putovanja u različitim grupama blizu vulkana.
Na drugom mjestu zvanom Laetoli su 1970-ih godina, paleantropolozi su pronašli najstariji otisak stopala, koji je napravio Australopithecus afarensis prije 3.6 miliona godina. Ovi otisci su ponudili najraniju evidenciju uspravnog hodanja među ljudskim srodnicima.
6. Rep dinosaura u ćilibaru
Mali komad ćilibara koji je pronađen na tržištu u Burmi srećom je došao u ruke paleontologa, koji su u decembru objavili da sadrži prvi poznati dio repa dinosaurusa. Star 99 miliona godina, rep je prvobitno pomiješan sa komadima biljnog materijala, ali podrobnija analiza je pokazala da je u pitanju kost i meko tkivo pokriveno nježnim perjem.
Pažljiva analiza je otkrila da je rep jednom pripadao mladom coelurosauru iz porodice dinosaura koji uključuje tiranosauruse i moderne ptice.
