Službama bdjenja i paljenjem badnjaka u pravoslavnim hramovima najavljuje se Rođenje Spasitelja, čiji dolazak na svijet slavi se kao početak novog vremena i kao najradosniji događaj za hrišćanstvo.
Na Badnji dan u pravoslavne domove unosi se badnjak, kojem je Crkva dala poseban simbolički značaj. Toga dana, ujutro, najstariji muški član porodice isječe hrastovo ili cerovo drvo – badnjak, koji treba da padne prema istoku, a isječen je sa tri udarca.
Badnjak simbolizuje drvo koje su, prema predaji, pastiri donijeli Josifu i Mariji da založe vatru i zagriju pećinu u kojoj je rođen Isus.
Badnjak se pali uoči praznika i gori sve do Božića, kada se objavljuje radost Hristovog Rođenja. Dogorijevanje badnjaka simbolizuje rastanak od starih vjerovanja i prihvatanje nove svjetlosti koja dolazi s vjerom u Novorođenog Hrista.
Svi običaji vezani za Badnji dan imaju duboko značenje hrišćanskog zajedništva. Smatra se da se okupljeni ljudi oko badnjaka zagrijevaju ljubavlju i slogom, a njegova svjetlost unosi svjetlost u mrak neznanja i praznovjerja.
Najviše narodnih običaja vezuje se za Badnji dan i Božić, koji dočaravaju događaj Rođenja u Vitlejemu. Uoči Božića, slamom se posipa pod, a domovi se pretvaraju u Vitlejemsku pećinu, u kojoj je rođen Bogomladenac Isus, povijen u slamu, kojem su se prvi poklonili pastiri. U seoskim kućama slama leži i po tri dana, dok se u gradovima unosi svježanj slame koji se postavlja uz badnjak.
