Josip Broz Tito, doživotni predsjednik SFRJ, preminuo je 4. maja 1980. godine, nakon gotovo četiri mjeseca liječenja u ljubljanskoj bolnici. Pogreb je, uz veliki žal, održan u Kući cveća u Beogradu, a njegova smrt, koju mnogi smatraju početkom raspada SFRJ, ni 40 godina poslije nije prežaljena.
Akademik Suad Kurtćehajić, predavač na Fakultetu političkih nauka i predsjednik Foruma bošnjačkih intelektualaca, napominje da nije bilo prvobitno zamišljeno da Bosna i Hercegovina bude federalna jedinica, već da je bilo predviđeno da bude autonomna pokrajina.
“BiH je postala federalna jedinica na inicijativu Josipa Broza Tita datu bosanskim prvacima u okolini Kladnja, dok se oporavljao od rana zadobijenih na Sutjesci, uz argumentaciju da su narodi BiH dali najveći doprinos narodnooslobodilačkoj borbi, te da bi bila velika nepravda da BiH nakon takvih žrtvi ne bude jednakopravna Srbiji i Hrvatskoj”, kazao je Kurtćehajić.
Napominje da su se Titovi najbliži saradnici Moša Pijade, Milovan Đilas i Sreten Žujović Crni suprotstavljali toj ideji, ali da je prelomio Titov čvrsti stav.
“Time je stvorena pretpostavka za održavanje Prvog zasjedanja ZAVNOBiH-a 25 i 26. novembra 1943. godine u Mrkonjić Gradu i obnovu njene državnosti nakon 480 godina od njenog pada pod Osmanlije. Ta državnost se ostvarivala u okviru jugoslavenske federacije sve do 6. i 7. aprila 1992. godine kad su Evropska Zajednica i SAD, na osnovu rezultata referenduma i prethodnog Mišljenja Badinterove komisije br. 1 da se Jugoslavija nalazi u disoluciji, priznale Bosnu i Hercegovinu kao nezavisnu državu”, rekao je Kurtćehajić.
Bosna i Hercegovina je 22. maja primljena u Ujedinjene nacije.
Kurtćehajić dodaje da je u Drugom svjetskom ratu Tito s nepriznatom partizanskom vojskom i na čelu zabranjene Komunističke parije Jugoslavije uspio pridobiti široke narodne mase i suprotstaviti se ne samo nacističkoj Njemačkoj i fašističkoj Italiji, već i svim domaćim izdajnicima koji su kolaborirali s ovim snagama poput četničkih formacija generala Draže Mihailovića opunomoćenog od kralja Petra II Karađorđevića, Pavelićevim ustašama, balistima, VMRO, bjelogardejcima, domobranima, postrojbama Handžar divizije, ljotićevcima, nedićevcima itd.
U decembru 1941. godine nakon velike njemačke ofanzive Tito se povukao iz Užica s glavninom partizanskih snaga u istočnu Bosnu. Od tog momenta Bosna postaje stjecište ostalih neprijateljskih ofanziva i nakon bitaka na Neretvi i Sutjesci 1943. godine kada se konačno probija istina da se jedino Titovi partizani bore protiv fašista stvorena je pretpostavka za održavanje Drugog zasjedanja Antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) čime se uspostavlja nova Demokratska Federativna Jugoslavija sa šest federalnih jedinica.
“Titov partizanski pokret je očuvao biološku supstancu bošnjačkog naroda kojem je posebno od četničkog pokreta i plana Stevana Moljevića Homogena Srbija prijetio potpuni nestanak s ovih prostora. Titova Jugoslavija je umnogome otklonila nedostatke Kraljevine Jugoslavije, a posebno očiglednu srpsku hegemoniju i Jugoslaviju transformisala u federaciju šest republika i najprije pet, a od 1968. godine šest naroda. Titova parola bratstva i jedinstva za njegovog života nije bila prazna riječ i vjerovatno narodi na ovim prostorima nikada složnije nisu funkcionisali nego za Titovog života”, smatra Kurtćehajić.
Navodi da je Tito bio čovjek svjetske klase i da mu je kao takvom i Jugoslavija bila tijesna pa je s Naserom i Nehruom bio inicijator stvaranja nesvrstanih koji su poseban značaj i težinu imali u vrijeme Hladnog rata i za Titovog života.
“Neki ga smatraju najznačajnijom ličnošću XX vijeka. A njegova sahrana 8. maja 1980. godine bila je do tada najveća sahrana u historiji čovječanstva i drugi medijski najpraćeniji događaj na našoj planeti (odmah nakon slijetanja na mjesec 1969. godine). Zastave tada svih 152 članice Ujedinjenih nacija spuštene su na pola koplja, a sastanci svih organa OUN-a počinjali su odavanjem pošte Titu. Nakon Tita počinju da se javljaju pojedini nacionalizmi koji uzdrmavaju Jugoslaviju”, napominje Kurtćehajić.
Josip Broz rođen je 7. maja 1892. godine u malom selu Kumrovcu u Hrvatskoj, kao jedno od petnaestero djece od majke Marije i oca Franje. Umro je na današnji dan 4. maja 1980. godine. Osnovnu školu završio je u rodnom Kumrovcu 1905. godine a šegrtsku školu u jednoj mehaničarskoj radionici u Sisku 1910. godine.
