Tvrdnju o navodnom proglašenju kraja epidemije koronavirusa u Kini objavio je Sputnik, a prenijelo preko 120 portala u BiH i regionu. Ta informacija nije tačna.
Sputnik Srbija je 29. marta objavio članak sa sljedećim naslovom:
Kina proglasila kraj epidemije korona
U tekstu članka se, pak, donose izjave kineskog zvaničnika koji je rekao da je zaustavljeno “širenje virusa”, odnosno “širenje epidemije”, ali ne i da je proglašen njen kraj.
“Širenje virusa korona na teritoriji Kine je zaustavljeno, saopštio je zvanični predstavnik Kimiteta za zdravstvena pitanja Mi Feng. „Broj potvrđenih slučajeva infekcije je manji od 3.000. Širenje epidemije na teritoriji Kine je potpuno zaustavljeno“, izjavio je na brifingu Mi Feng. Prema poslednjim podacima, u Kini je od početka pandemije bilo registrovano 81.439 slučajeva infekcije koronom, od kojih su 75.448 osobe ozdravile, dok su 3.300 umrle.
Ranije su mediji objavili da je u kineskoj provinciji Hubej (osim u Vuhanu), koja je poznata kao žarište širenja infekcije Kovid-19, nakon dva meseca obnovljen unutrašnji putnički avio-saobraćaj.”
Dužu verziju istog članka je istog dana objavilo i rusko izdanje Sputnika, uz sljedeći naslov:
Kineska epidemija koronavirusa je završena: Vlasti daju službenu izjavu
U uvodu članka, napisano je sljedeće:
Zvanični predstavnik kineskog Komiteta za zdravstvena pitanja Mi Feng najavio je kraj epidemije koronavirusa COVID-19 u Kini, prenose RIA Novosti. Mi Feng je rekao da je 28. marta broj potvrđenih slučajeva zaraze infekcijom bio manji od tri hiljade. Od početka epidemije koronavirusa u Kini registrovano je oko 82.000 slučajeva infekcije, oporavilo se 75.576 pacijenata, a umrlo je 3.300.
Sputnik je kao izvor naveo agenciju RIA Novosti, te smo provjerili i ovu vijest, koja je također objavljena 29. marta, pod sljedećim naslovom:
Kineske vlasti najavile su kraj epidemije koronavirusa u zemlji
U članku se dalje navodi:
Širenje infekcije koronavirusom u Kini je zaustavljeno, rekao je zvanični predstavnik Komiteta za zdravstvena pitanja Narodne Republike Kine Mi Feng. “Od 28. marta broj potvrđenih slučajeva zaraze infekcijom je manji od tri hiljade”, rekao je na brifingu. Prema posljednjim podacima, u Kini je registrovano oko 82.000 slučaja zaraze od epidemije COVID-19, oporavilo se 75.576 oboljelih, a umrlo ih je 3.300.
Dakle, tvrdnja da je “Kina proglasila kraj epidemije” ne spominje se niti u jednom od ovih članaka, ali sva tri (članci koje je objavio Sputnik na srpskom i ruskom jeziku, kao i članak RIA Novosti) je imaju u naslovu.
Kako se radi o temi od globalnog značaja, članak sa Sputnika je, sa istim ili sličnim naslovom, u kratkom vremenu prenijelo više od 120 portala u BiH i regionu. Osim anonimnih portala, među njima su se našli i kredibilni i “mainstream” mediji.
Kina proglasila kraj epidemije korona virusa: “Širenje je potpuno zaustavljeno” (N1)
Kina proglasila kraj epidemije korone! (Alternativna televizija)
ZVANIČNO: KINA PROGLASILA KRAJ EPIDEMIJE KORONAVIRUSA! (Hayat)
Kina proglasila kraj epidemije virusa korona (Buka)
Također, ova neistinita vijest je na društvenim mrežama podijeljena hiljadama puta.
Kraj epidemije ili zaustavljanje širenja zaraze?
Kako bi utvrdili da li su vlasti zaista proglasile kraj epidemije u zemlji u kojoj se virus SARS-CoV-2 prvi put i pojavio, Raskrinkavanje je kontaktiralo kinesku ambasadu u BiH.
Odgovor iz ambasade je stigao brzo nakon našeg upita, a u njemu su nas uputili na komentar kojeg je kineski ambasador u BiH, Ji Ping, dao 28.03. u intervju za Nezavisne novine. Ambasador je u odgovoru na pitanje o trenutnoj epidemiološkoj situaciji u zemlji naveo da je širenje epidemije “uglavnom suzbijeno”, ali da Kini još predstoje “teški i naporni zadaci” na prevenciji i kontroli epidemije:
Do 26. marta, više od 74 hiljade pacijenata zaraženih COVID-19 virusom je izliječeno i otpušteno iz bolnica u Kini. Stopa izlječivosti je premašila 90%. 8. aprila će biti ukinuta restrikcija kretanja u gradu Vuhan. Trenutno je širenje epidemije u Kini uglavnom suzbijeno, s obzirom na činjenicu da većina provincija i gradova već nekoliko dana zaredom bilježi “nulti rast” domaćih slučajeva. Ali “nulti rast” ne predstavlja “nulti rizik”. Do sada je u Kini potvrđeno više od 700 slučajeva uvezenih iz inostranstva. Ostaje rizik pojedinačnih novopotvrđenih slučajeva i izbijanja epidemije u malom krugu. S obzirom na globalnu epidemiološku situaciju, prevencija uvezenih slučajeva i ponovnog domaćeg izbijanja je u središtu pažnje u ovoj fazi, tako da su zadaci prevencije i kontrole epidemije u Kini još teški i naporni.
O ovoj temi u regionu pisali su i Digitalni Forenzički Centar iz Crne gore, te FakeNews Tragač iz Srbije, koji u svom tekstu navodi sljedeće:
“Iako je situacija u Kini drastično bolja nego ranije u pogledu broja novozaraženih i preminulih, netačno je da je u ovoj državi proglašen kraj epidemije.(…) Kineski mediji i portali državnih institucija takođe ne nude ovakvu informaciju. Novinar Jun Mai prati situaciju u vezi sa virusom korona i o toj temi piše za ugledni portal „South China Morning Post“. FN Tragač je stupio u kontakt sa njim i zamolio ga za pojašnjenje u vezi sa navodnim proglašenjem kraja epidemije. Jun Mai navodi da se vlast u Pekingu pohvalila time što je „u velikoj meri zaustavljena lokalna transmisija“, ali da to ne znači da je proglašen kraj epidemije. Štaviše – napominje on – veliki broj striktnih mera je i dalje na snazi.”
Uz to što Nacionalni komitet Narodne republike Kine svakodnevno objavljuje nove izvještaje koji se tiču kontrolisanja epidemije novog koronavirusa u ovoj zemlji, kineska novinska agencija Xinhua 1. aprila je objavila razgovor s kineskim predsjednikom Xi Jinpingom koji je govoreći o boljem mehanizmu koordinacije kod kontrole epidemije koronavirusa, izjavio sljedeće:
Epidemiološka situacija u Kini se sigurno kreće u pozitivnom smjeru i vrhunac epidemije COVID-19 je završen. (…) U kontrolu epidemije, kao i prevenciju stvaranja mogućih novih žarišta moraju biti uloženi dodatni napori.
Prije nekoliko dana, zvaničnici Svjetske zdravstvene organizacije (WHO) su izjavili da će borba s epidemijom koronavirusa u svijetu biti dugotrajna bitka.
Reuters je tako 31. marta objavio zaključke s online konferencije WHO-a, te prenio riječi dr. Takeshija Kasaija, regionalnog direktora Svjetske zdravstvene organizacije (WHO) za Zapadni Pacifik:
“Dozvolite mi da budem jasan. Epidemija koronavirusa na području Azije i Pacifika je daleko od okončanja. Ovo će biti dugotrajna bitka i još se ne smijemo opustiti.
Kasai je, kako prenosi Reuters, dodao i da nijedna zemlja koja bilježi pad zaraženih od koronavirusa ne bi smjela napustiti propisane mjere zaštite od širenja virusa, jer bi se isti mogao ponovo nastaviti širiti.
Ovaj stav je na konferenciji podržao i tehnički savjetnik WHO, Matthew Griffith:
“Iako neke zemlje i regije bilježe pad broja zaraženih, nova žarišta se stvaraju u drugim dijelovima svijeta, tako da opasnost oko “uvezenih” slučajeva koronavirusa i dalje ostaje. Žarište epidemije je sad u Evropi, no veoma je vjerovatno da će se preseliti u druge svjetske regije.
Shodno utvrđenim činjenicama, zbog netačne tvrdnje da je u Kini proglašen kraj epidemije koronavirusa, članak objavljen na portalu Sputniknews.rs dobija ocjene dezinformacija i klikbejt.
Svi ostali portali koji su prenijeli ovaj članak također dobijaju ocjene dezinformacija i klikbejt.
Portali Kolektiv, Radio Tivat, CDM, Portal Analitika, Antena M, Pobjeda i FOS Media zbog toga što su svoje članke ispravili ili uklonili, dobijaju ocjenu demantovano.
