Da se ljudi u vrijeme praznika dijele oko politike, religije ili historije nekako je očekivano, ali se rijetko dešava da matematika bude osnov za žustre polemike.
Ovih dana se koplja lome oko pitanja da li prvog januara ulazimo u treću deceniju 21. vijeka ili za to moramo čekati još 366 dana.
Dok su mnogi uvjereni da je početak nove dekade onda kada se promeni cifra desetica – kao sad, sa startom 2020. godine, nauka kaže da nema mjesta raspravi.
„Vrlo je lako odgovoriti. Treća decenija 21. vijeka ne počinje sad, već 1. januara 2021. godine i traje do 31. decembra 2030.
„Samo zapamtite, nema nulte godine i nultog vijeka“, kaže za BBC na srpskom Slobodan Ninković, astrofizičar iz Astronomske opservatorije Beograd.
Ipak, hoće li neko u priči o veselim sedamdesetim ubrajati 1980. godinu ili u prisjećanju na teške devedesete misliti na 2000. godinu?
Šta kažu stručnjaci?
Debatu bi moglo da rasplamsa i to što i iz Kraljevskog muzeja u Griniču, čiji je dio i čuvena opservatorija, u pisanim odgovorima na pitanja BBC na srpskom kažu da „nemaju zvaničan stav o ovome“.
Ipak, domaći naučnici jednoglasno tvrde da je računanje vremena egzaktno ustrojeno.
Kao što je januar prvi mjesec, a ne nulti, tako je i prva godina broj jedan.
„Kalendar je definisan tako i samo treba da se pobroje godine“, kaže i Milan Milošević, urednik sajta Svetnauke.org za BBC na srpskom.
„Svaki vremenski period počinje kao i godina brojem jedan, tj. 1. 1. xxx1. godine, a završava kao i godina 31. 12. xxy0. godine“, naveo je on u tekstu „Učimo da brojimo i računamo vrijeme“.
Kako navodi, to što je za đake prvake sasvim normalno, za sve ostale se čini kao viša matematika.
„Ako vam je ovo komplikovano sjetite se osnovne škole, tamo negdje prvog ili drugog razreda. Tada niste znali za nulu i brojeve ste lijepo razumeli.
„Brojeve prve desetice brojali ste na prstima, od 1 do 10. Brojevi druge desetice su od 11 do 20 (ako ne verujete brojite i prste na nogama), i tako redom“.
Tako je i, uprkos uvreženom mišljenju i euforiji gotovo cele planete – treći milenijum počeo tek 2001. godine.
Naime, drugi milenijum – počinje 1. januara 1001. godine, traje punih 1000 godina, završava 31. decembra 2000. godine.
Godina je vrijeme potrebno da Zemlja obiđe oko sunca, a era je vremenski period koji počinje 1. januara 1. godine.
Kada su, onda, živeli Isus Hristos i Oktavijan Avgust?
„Obojica su živela u prvom vijeku nove ere, Oktavijan je rođen u 1. vijeku pre nove ere.
„Možda je zanimljiv podatak da je broj nula u Evropu stigao tek u 12. veku, a gregorijanski kalendar je nastao mnogo prije toga pa su zbog toga godine označene sa …-3, -2, -1, 1, 2, 3,…“ napominje Milošević.
Izvor: mreža-mira
